Reverse Logistics là một thuật ngữ quen thuộc trong ngành Logistics, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp, nhà phân phối và đơn vị kinh doanh bán lẻ. Vậy Reverse Logistics là gì? Quy trình hoạt động của Logistics ngược diễn ra như thế nào để tối ưu hiệu quả cho doanh nghiệp? Hãy cùng Công ty TNHH Kết Nối Thương Mại VNG tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan về Reverse Logistics bạn nhé!

Reverse Logistics là gì?

1. Thuật ngữ Reverse logistics là gì? 

Reverse Logistics, hay còn gọi là Logistics ngược, Logistics quy hồi, là một thuật ngữ chuyên ngành trong lĩnh vực Logistics. Theo định nghĩa của các chuyên gia Rogers và Tibben-Lembke (1999), Reverse Logistics là "quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát hiệu quả dòng chảy của nguyên liệu, bán thành phẩm và thông tin từ các điểm tiêu thụ về điểm xuất xứ, nhằm mục đích thu hồi giá trị hoặc xử lý một cách thích hợp".

Từ đó, có thể hiểu Logistics ngược là hoạt động thu hồi sản phẩm, bán thành phẩm và nguyên liệu từ các điểm tiêu thụ trở lại đơn vị sản xuất, kinh doanh, với mục tiêu thu hồi giá trị trong kinh doanh, giảm thiểu chi phí, tăng doanh thu và nâng cao chất lượng dịch vụ cung cấp.

Dù là doanh nghiệp lớn hay nhỏ, bất kỳ công ty nào cũng phải đối mặt với các vấn đề như Logistics toàn cầu, Logistics thương mại điện tử, Logistics thu hồi, v.v. Trong đó, thu hồi hàng hóa là một hoạt động không thể thiếu đối với nhà sản xuất, bởi không thể tránh khỏi các tình huống như sản phẩm bị lỗi, hư hỏng trong quá trình sản xuất, vận chuyển, hoặc sản phẩm không đạt chất lượng yêu cầu.

Reverse Logistics sẽ hỗ trợ thu hồi hàng hóa, giúp giảm chi phí, gia tăng doanh thu và nâng cao chất lượng dịch vụ. Những đóng góp này góp phần củng cố vị thế của công ty/doanh nghiệp trong môi trường thị trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay.

Reverse Logistics đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển

2. So sánh giữa Logistics ngược và Logistics xuôi (Cập nhật mới nhất 2025)

Qua chia sẻ trên của chúng tôi, bạn đã hiểu Reverse Logistics (Logistics ngược) là gì. Nếu vẫn còn băn khoăn giữa hai khái niệm này, hãy tham khảo bảng phân biệt dưới đây giữa Logistics ngược và Logistics xuôi nhé!

Mô hình Reverse logistics hiện nay

3. Tầm quan trọng của Reverse logistics

Ngày nay, Logistics ngược đã trở thành một phần không thể thiếu trong chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp, nhà phân phối, và các kênh bán buôn, bán lẻ.

• Tăng cường hiệu quả cho Logistics xuôi: Logistics ngược giúp các sản phẩm và vật liệu bị hư hỏng được sửa chữa và phục hồi nhanh chóng, từ đó được đưa trở lại chuỗi cung ứng một cách kịp thời, tối ưu hóa hiệu quả vận hành.
• Tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp và nhà sản xuất: Reverse Logistics giúp thu hồi hàng hóa, giảm thiểu giá trị tài sản lưu động, từ đó giảm giá trị tồn kho và tài sản cố định. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí bảo dưỡng và nâng cao doanh thu.
• Xây dựng hình ảnh thương hiệu và dịch vụ khách hàng tốt: Khi sản phẩm của khách hàng được sửa chữa và bảo dưỡng đúng thời hạn, công ty sẽ nâng cao uy tín và tạo sự hài lòng cho khách hàng, góp phần củng cố hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ.

Dưới đây là một số số liệu thống kê giúp làm rõ tầm quan trọng của Logistics thu hồi:

• Chi phí Logistics thu hồi chiếm từ 0,5% đến 1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ. Trong năm 2008, GDP của Mỹ đạt 14,29 nghìn tỷ đô la Mỹ.
• Doanh thu bán lẻ hàng hóa trực tuyến tại Mỹ năm 2008 đạt 147,6 tỷ đô la Mỹ, và dự kiến sẽ đạt 165,9 tỷ đô la Mỹ vào năm 2009. Tỷ lệ thu hồi hàng hóa bán lẻ trực tuyến chiếm 6,3%, thay đổi tùy thuộc vào loại sản phẩm và thời gian trong năm.
• 95% người tiêu dùng thích trả lại sản phẩm mua trực tuyến tại một địa điểm cụ thể; 43% thường xuyên sử dụng dịch vụ này nếu có thể; 37% người mua hàng trực tuyến và 54% những người lướt web ngần ngại mua hàng trực tuyến vì quy trình trả lại và đổi hàng gặp khó khăn.
• Chi phí thực hiện thu hồi hàng hóa có thể cao gấp từ 2 đến 3 lần so với chi phí xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài.

Quy trình Reverse logistics phổ biến

4. Quy trình tiến hành Reverse logistics tiêu chuẩn

Đến đây, bạn đã hiểu rõ về vai trò của Reverse Logistics trong chuỗi cung ứng hàng hóa và sự phát triển của doanh nghiệp. Reverse Logistics xuất hiện từ nhiều nguyên nhân khác nhau và trải qua 4 giai đoạn cơ bản như sau:

Giai đoạn 1: Tập hợp

Đây là giai đoạn thực hiện các hoạt động cần thiết để thu hồi các sản phẩm lỗi, sản phẩm không tiêu thụ được hoặc sản phẩm có thể tái chế, đưa chúng về các điểm sửa chữa hoặc phục hồi.

Giai đoạn 2: Kiểm tra

Khi sản phẩm đến điểm phục hồi, các sản phẩm bị lỗi sẽ được kiểm tra chất lượng. Từ đó, chúng sẽ được phân loại và chọn lọc theo các tiêu chí đã được xác định trước. Đây là bước quan trọng để xây dựng kế hoạch cho các giai đoạn tiếp theo.

Giai đoạn 3: Xử lý

Sau khi sản phẩm đã được thu hồi và phân loại, doanh nghiệp sẽ tiến hành xử lý theo nhiều phương án khác nhau, chẳng hạn như:

• Tái sử dụng hoặc bán lại sản phẩm nếu chất lượng còn đảm bảo.
• Phục hồi sản phẩm thông qua sửa chữa, làm mới hoặc thay thế linh kiện, phụ tùng.
• Tiêu hủy sản phẩm nếu không thể phục hồi.

Giai đoạn 4: Phân phối lại sản phẩm sau khi phục hồi

Những sản phẩm hư hỏng sau khi được phục hồi sẽ được phân phối lại ra thị trường, tiếp cận khách hàng mục tiêu, góp phần tăng trưởng doanh thu cho doanh nghiệp.

Với những phân tích trên đây chắc hẳn bạn đã hiểu rõ Reverse Logistics là gì? Điều quan trọng là phải dự đoán sự phát triển của Reverse Logistics trong tương lai, khi các tác động bên ngoài ngày càng gia tăng trong hoạt động kinh doanh phân phối. Reverse Logistics sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự bền vững của cấu trúc doanh nghiệp, đồng thời ảnh hưởng đến tính cạnh tranh và tính bền vững của chuỗi cung ứng cũng như các ngành nghề khác.